اثرسنجی و پیامدسنجی اصول حاکم بر خط‌مشی و دیپلماسی کشورهای جهان غرب "در وقوع جنگ ایران و عراق"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه واحدتبریز

چکیده

در این تحقیق هدف عمده اثرسنجی و پیامدسنجی تقابل دگراندیشی کشورهای جهان غرب در وقوع جنگ ایران و عراق است. در این نوشتار می‌کوشیم از وقایع‌نگاری ساده رویدادهای جنگ ایران و عراق فراتر رفته و اصول حاکم بر خط­مشی و سیاست­طلبی کشورهای غربی را بررسی کنیم تا از طریق تحلیل این علت‌ها و روابط متقابل آنها به شناخت نظری بیشتری از این جنگ دست یابیم.  روش پژوهش مطالعه عمیق آثار و نظرات کارشناسان در ارتباط با این حوزه به­صورت بنیادی و کتابخانه­ای است که به­طور خلاصه موضع این کشورها در زمینه موضوع پژوهش مورد بررسی و مداقه قرار می­گیرد. باتوجه به خلأ تحقیقاتی موجود در این زمینه ضرورت پرداختن به آن از نگاه نگارنده احساس شد تا زوایای پنهان بحث روشن شود و سعی بر این خواهد بود که از تکرار مکررات خودداری شود تا تحقیقی در خور به جامعه علمی کشور تقدیم شود و نتایج حاصل در مراکز علمی و تحقیقاتی کشور مؤثر باشد؛ لذا این پژوهش درپی پاسخ به این سوال است که "خط­مشی کشورهای غربی در وقوع جنگ ایران و عراق برای دستیابی به منافع خویش بر چه اصولی پایبند بود؟" مهمترین دلایل حمایت همه­جانبه جهان غرب از عراق در جنگ تحمیلی بر ایران چیست؟ یافته­های تحقیق نشان می­دهد بین خط­مشی چندجانبه استعمارگرایان جهان غرب و شکل­گیری جنگ ایران و عراق رابطه­ای مستقیم و معنی­دار وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم­شیرازی.
نهج­البلاغه.
حدیث ولایت.
امام خامنه‌ای، سید علی، بیانات دردیدارمدیرانوهنرمنداندفاعمقدس 6/7/1379.   
آگاه، محمد (1369)، بررسی روابط ایران و ترکیه، رساله کارشناسی ارشد، به دانشگاه امام صادق(ع).
اردستانی، حسین (1368)، جنگ ایران و عراق، رویارویی استراتژیها دوره عالی جنگ. مجموعه مقالات
اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران: تبلیغات و انتشارات سپاه.
جمعی از محققین (1365)، مجموعه مقالات اولین نشست کنفرانس بررسی دفاع مقدس، تهران: دانشگاه امام حسین. ص 118.
درودیان، محمد (1378)، شلمچه تا حلبچه، ص 81ـ79.
دفتر سیاسی سپاه، جنگ و تجاوز، تهران، بی‌تا (1360). ص 182.
روزنامه کیهان، 28/1/1362.
علیخانی، علی‌اکبر (1376). مواضع و عملکرد نظام بین‌الملل در قبال جنگ عراق علیه ایران، مجموعه مقالات انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و نظام بین‌الملل، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. ص 168 ـ 166.
 علیخانی، علی‌اکبر (1376)، مواضع و عملکرد نظام بین‌الملل در قبال جنگ عراق علیه ایران، مجموعه مقالات انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و نظام بین‌الملل، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. ص 176 ـ 175.
علیخانی، علی‌اکبر (1376)، مواضع و عملکرد نظام بین‌الملل در قبال جنگ عراق علیه ایران، مجموعه مقالات انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و نظام بین‌الملل، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
علیخانی، علی‌اکبر (1376)، مواضع و عملکرد نظام بین‌الملل در قبال جنگ عراق علیه ایران مجموعه مقالات انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و نظام بین‌الملل، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. 
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
مصباحی، محی‌الدین (1377). چهارچوب مواضع شوروی، بازشناسی جنبه‌های تجاوز و دفاع، تهران: دبیرخانه کنفرانس بین‌المللی تجاوز و دفاع.
نشریه ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/08/136.
هیوم، کامرون (1379)، سازمان ملل متحد و ایران ـ عراق، ترجمه هوشنگ راسخی عزمی ثابت، تهران: وازرت امور خارجه.
ولایتی، علی‌اکبر (1368)، تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، ص 219ـ216.   
ولایتی، علی‌اکبر؛ سعیدآبادی، محمدرضا (1378)، روابط ایران و انگلستان در جنگ 8 ساله، ترجمه کریمی‌نیا، فصلنامه امنیت ملی، ش2: 118 ـ 93.
یزدانفام، محمود (1374)، وظایف و تعهدات دول بیطرف در زمان جنگ و عملکرد امریکا در جنگ ایران و عراق، بررسیهای نظامی، ش 22: 165 ـ 102.
یزدانفام، محمود؛ درودیان، محمد (1374)، وظایف و تعهدات دول بیطرف در زمان جنگ و عملکرد امریکا در جنگ ایران و عراق، بررسیهای نظامی، ش 22: 172 ـ 66.
یزدانفام، محمود؛ سلیمی، صادق (1374). وظایف و تعهدات دول بیطرف در زمان جنگ و عملکرد امریکا در جنگ ایران و عراق، بررسیهای نظامی، ش 22: 63.
یکتا، حسین (1373)، مواضع قدرت‌های بزرگ و جنگ ایران و عراق، مجموعه مقالات جنگ تحمیلی، تهران: دانشکده فرماندهی و ستاد.