بررسی و تحلیل اندیشه‌های پایداری در آثار دو شاعر برجسته اصفهان، سپیده کاشانی و سعید بیابانکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

ایران

چکیده

نقد و بررسی خصائص شعر فارسی بر حسب زمان، مکان، نوع ادبی و ... از دیر زمان و با تولّد هر اثر ادبی مدنظر شعرا، نویسندگان و محققان بوده و خواهد بود. تأمّل در نقد اصالت سبک آثار ادبی نشان می‌دهد که هر دوره از ادوار شعر فارسی دارای ویژگیهای عام و ویژگیهای خاصّی بوده است. هرچند که توجّه به ویژگیهای خاص آثار ادبی کمتر در کتاب‌های سبک­شناسی مدنظر قرار گرفته است. یقیناً ادبیّات دفاع مقدّس بویژه غزل آن از هر حیث ویژگیهایی داردکه این دوره را از ادوار دیگر شعر و نثر متمایز کند. جایگاه شعر دفاع مقدّس در عرصه ادبیّات معاصر ایران بسیار ویژه است و می­طلبد تا در زمینه­ها و رویکردهای مختلف آن تفسیر و تحلیل صورت پذیرد. در این پژوهش تحلیل اصالت در سبک غزل با رویکرد نقد فنی و زبانی غزلیّات دفاع مقدس دو شاعر منتخب استان اصفهان ـ سپیده کاشانی و سعید بیابانکی مطرح می­شود. در به گزینی غزلهای شاعران این مسئله حائز اهمّیّت است که بسیاری از شاعران دفاع مقدّس گرچه در چند نوع ادبی شعر سروده­اند، غزلهای مطرحی را نیز از خود به یادگار گذاشته­اند؛ گرچه ممکن است بعضی از این شاعران اصالت کاریشان صرفاً نوع ادبی غزل نباشد. غزلیّات دفاع مقدّس اصفهان ساده و غیرمتکّلفانه سروده شده است و از تجربیات گذشته بهره گرفته و در آثار خود به پختگی و کمال رسیده است. ویژگیهای سبک خراسانی و عراقی در این آثار بخوبی قابل مشاهده است. غالب اشعار حول دو موضوع مذهب و جنگ می‌گردد و شاعران توانسته‌اند با ترکیب دو لحن حماسی و غنایی، اشعاری پخته و قدرتمند به دست دهند و توان و ویژگیهای جدیدی از غزلسرایی را عرضه کنند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

اکبری، منوچهر (1371). نگاهی به انقلاب نور. مجموعه مقالات سمینار بررسی ادبیات انقلاب اسلامی. تهران: سمت.
اکبری، منوچهر. (1371). نقد و تحلیل ادبیات انقلاب اسلامی. ج 1. تهران: سمت.
امین­پور، قیصر (1363). در کوچه آفتاب. تهران: واحد انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.
بهار، محمدتقی (1380). سبک­شناسی. تهران: نشر امیرکبیر.
بهبودی، هدایت­الله (1371). ادبیات پایداری لازمۀ هر ملت. مجموعه مقالات سمینار بررسی ادبیات انقلاب اسلامی. تهران: سمت.
بیابانکی، سعید (1382). نه ترنجی نه اناری. اصفهان: انتشارات نقش مانا.
بیابانکی، سعید (1392). چقدر پنجره. تهران: انتشارات شهرستان ادب.
بیابانکی، سعید (1394). یلدا. تهران: انتشارات سوره مهر.
بیگی­حبیب­آبادی، پرویز (1382). حماسه­های همیشه. ج اوّل تا سوم. تهران: نشر فرهنگ گستر.
حسینی،‌ حسن (1363). هم­صدا با حلق اسماعیل. تهران: انتشارات سوره مهر.
سبزواری، حمید (1376). سرود درد. تهران: انتشارات کیهان.
سنگری، محمّدرضا (1380). نقد و بررسی ادبیات منظوم دفاع مقدس. چ اوّل تا سوم. تهران: انتشارات پالیزبان.
شمیسا، سیروس (1386). کلیات سبک­شناسی. چ دوم. تهران: نشر مینا.
عبادیان، محمود (1372). درآمدی بر سبک­شناسی در ادبیات. چ دوم. تهران: انتشارات آوای نور.
فرشیدورد، خسرو (1373).  ادبیات کهن و معاصر ایران. چ دوم. تهران: نشر امیرکبیر.
فضل، صلاح (2008). علم الاسلوب. دارالمکتب مصر: لبنان.
کاشانی، سپیده (1359). پروانه­های شب. تهران: نشر پدیده.
کاشانی، سپیده (1373). سخن آشنا. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد.
کاشانی، سپیده (1375). هزار دامن گل سرخ. تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
کاشانی، سپیده (1389). مجموعه آثار سپیده کاشانی. تهران: انجمن قلم ایران.
کافی، غلامرضا (1389). شناخت ادبیات انقلاب اسلامی. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدّس.
کافی، غلامرضا (1393). ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس. ج اوّل و دوم. تهران: مجتمع فرهنگ عاشورایی.
وردانک، پیتر (1389). مبانی سبک­شناسی. ترجمۀ محمّد غفاری. تهران: نشر نی.
همایی، جلال­الدین (1370). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: نشر هما.
همایی، جلال­الدین (1374). معانی و بیان. چ سوم. تهران: نشر هما.
حسینی، سیّدحسن (1362). شعر انقلاب. جنگ پنجم سوره، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی. تهران.
فراست، قاسمعلی (1371). فرهنگ جنگ را دریابیم. کیهان فرهنگی. س نهم. ش نهم. آذرماه.
کافی، غلامرضا (1391). ویژگیهای سبکی منظومه‌های دفاع مقدس. نشریة ادبیات پایداری. س 3. ش 6:  363-383.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار