بررسی تفکراثربخش استراتژیک نظامند فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درجنگ هشت سال دفاع مقدس

نویسنده

دانشگاه واحدتبریز

چکیده

در این مقاله به بررسی تفکراثربخش استراتژیک نظامند فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درطراحی وپیاده سازی برنامه های عملیاتی جنگ هشت سال دفاع مقدس باگفتمان سازی آموزه های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وتأثیرآن برامنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازیم و دراین راستاخواهیم گفت که پاسداران چگونه در جنگ توانستند جایگاه خود را در امنیت ملی ایران به منصه‌ی ظهور برسانند. در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سوال هستیم که بین تفکر استراتژیک نظامند فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درطراحی وپیاده سازی برنامه های عملیاتی جنگ هشت سال دفاع مقدس چه رابطه ای درنفس عمل ونقش پیروزی جمهوری اسلامی وامنیت ملی ایران دارد؟ پاسداران انقلاب چگونه با تکیه بر شناخت و تجربه‌های شخصی خودشان از جنگ، روایت یا تاریخ خاصی از جنگ را رقم زده‌اند؟جنگ هم در روایت سپاه و هم در گفتمان عمومی جمهوری اسلامی دارای دو وجه تسمیه‌ی خاص است: جنگ تحمیلی و دفاع مقدس که وجه تسمیه‌ی اول بر تحمیل جنگ از سوی عراق به ایران دلالت دارد و وجه تسمیه‌ی دوم نیز به دفاع ایرانی‌ها نه فقط از کشورشان بلکه از نظام اسلامی و حتی از کل اسلام برمی‌گردد.بنظرنگارنده در واقع، جنگ باعث مشروعیت و اقتدار سپاه و نظام اسلامی نوپای ایران شد. به این ترتیب، این‌که می‌گویند «جنگ کشور را می‌سازد و کشور جنگ را» در مورد جمهوری اسلامی به‌طور عام و سپاه به عنوان یک سازمان نظامی به‌طور خاص صدق می‌کند و به عبارتی می‌توان گفت که «جنگ سپاه را ساخت و سپاه جنگ را».یافته های تحقیق نشان می دهد بین تفکر استراتژیک نظامند فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درطراحی وپیاده سازی برنامه های عملیاتی جنگ هشت سال دفاع مقدس رابطه ای مستقیم ومعنی داری وجوددارد. جمهوری اسلامی وامنیت ملی ایران روایت سپاه از جنگ از چند ویژگی مهم تشکیل می‌شود که دیدگاه پاسداران انقلاب را نسبت به امنیت ایران نشان می‌دهند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از: نقش جهان غرب در جنگ، تداوم دفاع مقدس پس از پایان رسمی جنگ ایران و عراق، و توسعه‌ی قدرت ایرانی‌ها در جنگ. از نظر فرماندهان سپاه، تجربه‌ها و دستاوردهای جنگ ایران و عراق حاوی درس‌های مهمی برای امنیت ایران بوده است؛ درس‌هایی که شاکله‌ی یک آموزه‌ی امنیت ملی با مؤلفه‌های عقیدتی و نظامی را برای ایران به ارمغان آورده‌اند. این مؤلفه‌ها عبارتند از: فرهنگ دفاع مقدس با این مفهوم که از خود گذشتگی مذهبی و انسجام عقیدتی نقش بسیار مهمی در تأمین امنیت ایران دارند؛ وحدت زیر لوای رهبری؛ بازدارندگی مستقل با این مفهوم که ایران می‌تواند به صورت مستقل یک توان بازدارنده برای جلوگیری از حملات آینده برای خود تأمین کند؛ اعتقاد مذهبی و قدرت آتش که بیانگر ارتباط متقابل ابعاد مذهبی و نظامی دفاع مقدس است در صدور فرهنگ دفاع مقدس به دیگر کشورها نقش واهمیت بسزایی دارد.

کلیدواژه‌ها