فصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112تحلیل رهبری امام خمینی(ره) در دوران دفاع مقدس با تاکید بر جامعه شناسی احساسات201095FAزاهدغفاری هشجیندانشگاه شاهداسماعیلعارفی گورواندانشگاه شاهد تهرانJournal Article20170620این مقاله مدیریت و رهبری حضرت امام خمینی (ره) را در دوره دفاع مقدس مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. در این راستا نویسنده سعی بر این دارد که مدیریت و رهبری حضرت امام (ره) را در دفاع مقدس با الهام از آراء و نظریات حوزه جامعهشناسی احساسات بیان کند، با توجه به اینکه این حوزه لازمه شکلگیری کنش فعالانه بر ضد وضع موجود را تبدیل احساسات ضد بسیج مثل ترس، به احساسات بسیج مانند خشم و آزادسازی احساسی میداند، با این توصیف در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل اسنادی از تکنیکهای روش تحلیل کیفی سعی شده است به این سؤال که حضرت امام (ره) در طول دوران دفاع مقدس چگونه توانسته است به بسیج مردم بر ضد رژیم بعث بپردازد؟ پاسخ دهد. در این راستا، سخنان، نامهها و بیانات حضرت امام (ره) از کتاب صحیفه جمعآوری شده و یافتهها نشان میدهد که حضرت امام (ره)، با مدیریت احساسات مردم از رهگذر شناساندن عراق متجاوز به مردم و تزریق احساسات بسیجگر و مبارزه با ضد بسیج با شیوههایی چون: ایجاد حس تنفر نسبت به دشمن متجاوز، ایجاد روحیه مقاومت، تقویت اعتماد به نفس، ایجاد همدلی و همبستگی، بهرهگیری از آیینهای نمادین، همذات پنداری و اعتماد زدایی و سلب وفاداری از رژیم بعث، توانسته است احساسات ضد بسیج را به احساسات بسیج مثل خشم و غضب تبدیل نماید و با این کاربست توانسته مردم را علیه عراق متجاوز بسیج کرده و به مشارکت در دفاع مقدس دعوت نماید.https://fndm.ihu.ac.ir/article_201095_64565c9f90df433a2cb15fc9988772c9.pdfفصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112توحید و ارزش های توحیدی و الهی از منظر شهدای 8سال دفاع مقدس استان کرمان و استلزامات تربیتی مرتبط با آن201096FAزهرامنگالیشهیدباهنر کرمانعباسعلیرستمی نسبشهید باهنر کرمانJournal Article20170507پژوهش حاضر کوششی در جهت بررسی مبنای توحید و ارزش های توحیدی جهت دهنده به زندگی شهدای هشت سال دفاع مقدّس استان کرمان میباشد. به بیانی دقیقتر هدف کلی این پژوهش، توحید و ارزش های توحیدی و الهی از منظر شهدای 8سال دفاع مقدس استان کرمان و استخراج استلزامات تربیتی مرتبط با آن است. روش پژوهش، با توجّه به ماهیت و هدف پژوهش، از نوع توصیفی تحلیلی است؛ بهطوریکه به تحلیل و بررسی وصایای شهدا پرداخته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که شهدا با اعتقاد محکم و راسخ به مبنای توحید و ارزش های توحیدی همچون ایمان، توکل، رضا، اخلاص، ذکر و یاد خداوند، خوف و رجا، توبه و استغفار و اطمینان و یقین، سبک زندگی خویش را بر این اساس پایهریزی کردند و به زندگی خود سمت و سویی خدایی بخشیدند. در حقیقت شهید در زندگی خویش با اتّکا به عقیده محکم به مبدأ جهان هستی و کسب معرفت حقیقی نسبت به او به نیروی عظیم و مستقلی تبدیل شد که در برابر هیچ فکر و قدرت شیطانی سر فرود نیاورد و تربیت را به حدّ اعلا رساند و با ساماندهی ارتباطات و تعاملات خویش، زندگی را به نمایش گذاشت که رنگ و بویی خدایی داشت و نشأتگرفته از مکتب تربیتی اسلام بود.https://fndm.ihu.ac.ir/article_201096_2842c400bbc91c7a70e251a6b06372ec.pdfفصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112نقد و بررسی کتاب «جریانشناسی شعر دفاع مقدس»201097FAعبدالهولی پوردانشگاه تهران / دانشگاه پیام نورJournal Article20170619«شعر دفاع مقدس» شاخهای از ادبیات پایداری است که به صورت مستقیم به روایتِ جنگ و فراز و فرودهای آن میپردازد. از آنجایی که این شاخۀ نوپا به عنوان رشتهای دانشگاهی در بسیاری از دانشگاهها تدریس میشود، ضروری است که بیشتر به معرفی منابع آموزشی آن بپردازیم. یکی از منابع جدیدی که در این حوزه نوشته شده است، کتاب «جریانشناسی شعر دفاع مقدس» اثر حبیبالله مهرجو است. این کتاب با همۀ اهمیت و ارزشهایی که دارد، کاستیها و معایب زیادی نیز دارد که در سطوح مختلف محتوایی و صوری آن قابل مشاهده است و این امر سبب شده که از ارزش علمی اثر به شکل چشمگیری کاسته شود. در این مقاله سعی شده است تا بعد از معرفی مختصر کتاب مذکور، به شکل مبسوط به نقد و بیان کاستیهای آن پرداخته شود.https://fndm.ihu.ac.ir/article_201097_83b93cd6570b74895d01680707636b28.pdfفصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112بررسی استراتژی عراق در طی جنگ تحمیلی بر علیه جمهوری اسلامی ایران201098FAهادیمرادپیریدانشگاه جامع امام حسین (ع)مهدیحشمتی جدیددانشگاه جامع امام حسین (ع)محمدحسن زاده (محمدی)دانشگاه آزاد اسلامی علوم تحقیقات تهرانJournal Article20171112دوران جنگ عراق و ایران یک مقطع مهم و برجسته در تاریخ معاصر ایران محسوب میشود. سابقه تاریخی اختلاف و درگیریهای میان ایران و همسایه غربیاش (عثمانی و سپس عراق) حدوداً به هفت قرن قبل باز میگردد اما وقوع انقلاب اسلامی در ایران ، یک بار دیگر زمینه چالش و درگیری میان ایران و عراق را مهیا ساخت. نظام سیاسی جدید در ایران که بر اساس اندیشه دینی و انقلابی پایهریزی میشد به طور طبیعی درون مایهای کاملاً مغایر با منافع ابرقدرتها و حکومتهای منطقه به ویژه حکومت استبدادی صدام در عراق داشت. نوپایی نظام مستقر در ایران نیز باعث طمع بیشتر رژیم بعثی گردید. به نظر میرسد این دلایل و دیگر مسائل سبب شد تا صدام نیروی نظامی خود را بهکار گیرد و جنگ هشت سالهایی را آغاز کرد که از ابزارهای عراق بسیار فراتر بود. تحقیق حاضر در این راستا در بررسی راهبردها (استراتژی) عراق در سطح ملی، نظامی و عملیاتی با استفاده از نظرات اساتید و کارشناسان مربوط به دفاع مقدس میباشد و لذا در این راستا با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی(پیمایشی) و با رویکرد بنیادی- کاربردی به تحلیل در این زمینه پرداخته شد. نتایج این تحقیق این ادعا را دارد که استراتژی عراق در حمله به جمهوری اسلامی ایران در سطح ملی و نظامی در تمام مقطع جنگ به صورت تهاجمی بوده و استراتژی عملیاتی آن نیز به صورت متغییر بوده است.https://fndm.ihu.ac.ir/article_201098_e0521c24a8c11f9e2635ff40f35f4c4d.pdfفصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112نقش و عملکرد اتحاد جماهیر شوروی در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران201099FAرضاشاهقلیان قهفرخیدانشگاه جامع امام حسین(ع)Journal Article20170505در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصول سیاست خارجی به صراحت مندرج گردیده است. از این اصول میتوان به اصل نه شرقی نه غربی اشاره کرد. بر مبنای اصل نه شرقی نه غربی، ایران هرگونه وابستگی به دو ابرقدرت وقت یعنی آمریکا و شوروی را نفی میکرد و در موضعگیریها و سیاست خارجی خود بر استقلال عمل خود تأکید میکرد. اما با توجه به این مقدمه میتوان هدف از این مقاله را بررسی نقش و عملکرد شوروی در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران عنوان نمود.
با توجه به ماهیت عنوان و در مسیر پاسخگویی به پرسش این مقاله، در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی جهت بررسی موضوع استفاده شده است و از نظر نوع تحقیق در دسته پژوهشهای نظری – کاربردی قرار دارد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات و دادهها نیز به شیوه کتابخانهای – اسنادی و منابع اینترنتی میباشد.
با تجزیه و تحلیل و پاسخ به پرسش این مقاله، که عبارت است از «نقش و عملکرد شوروی به عنوان یکی از ابرقدرتهای وقت در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چه بوده است؟» میباشد، میتوان اینگونه پاسخ داد که که عامل اصلی برپایی جنگ بین ایران و عراق بحث دو ابرقدرت بزرگ به نام غرب و شرق بودند که انقلابی را که در ایران شکل گرفته بود را تهدیدی بزرگ برای اهداف خود میدیدند، لذا به واسطۀ عراق وارد جنگ با ایران شدند و نیز روابط خارجی ایران و شوروی در سالهای 1359 تا 1367 را میتوان در سه دوره مشخص توصیف نمود: 1- سه سال اول جنگ تحمیلی؛ 2- از آزادسازی خرمشهر تا به قدرت رسیدن گورباچف؛ 3- از زمان گورباچف تا پایان جنگ تحمیلی، که در این مقاله به تحلیل آنها پرداخته شد.
نتایج تحقیق نشانگر آن است که این کشور همواره در طول جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چه به لحاظ دوجانبه و چه به لحاظ بینالمللی از مهمترین کشورهای تلاشکننده برای پایان دادن به جنگ و خونریزی محسوب میگردید.https://fndm.ihu.ac.ir/article_201099_0b878b6b459e2104a7a695d4fccd4f4e.pdfفصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112مهندسی فرهنگی ارزشهای دفاع مقدس201100FAمحمد رضابشارتیدانشگاه جامع امام حسین (ع)داودغیاثی راددانشگاه جامع امام حسین (ع)مهدیناظمی اردکانیدانشگاه جامع امام حسین (ع)Journal Article20171112کارکرد اصلی نظام تبلیغ فرهنگی، تبیین فرهنگ هدف میباشد و نظامهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، کارکردشان ترویج فرهنگ هدف است. یکی از زیرنظامهای نظام تبلیغ فرهنگی، نظام تبلیغ فرهنگ دفاع مقدس است. در این مقاله نظام تبلیغ ارزشهای دفاع مقدس همان نظام تبلیغ فرهنگ دفاع مقدس منظور میشود که نظام پژو هش فرهنگ دفاع مقدس و نظام آموزش فرهنگ دفاع مقدس مؤثر با این نظام میباشد، شامل مجموعهای از دستگاهها و واحدهای فرهنگی است که کارکرد اصلی آنها تبلیغ فرهنگ دفاع مقدس است. طراحی، بازسازی و نوسازی، آنها هدف (مهندسی فرهنگی) در این مقاله است. با مهندسی فرهنگ، فرهنگ هدف و یا فرهنگی که باید در یک بازه زمانی بدان رسید، مشخص میشود. فرهنگ هدف، مرحلهای از مراحل متعدد برای رسیدن به فرهنگ آرمانی است. بدیهی است که فرهنگ آرمانی فراتر از فرهنگ هدف است. با مهندسی فرهنگی کشور، راه رسیدن به فرهنگ هدف، هموار میشود. در مهندسی و نظام فرهنگی باید همه دستگاههای فرهنگی به صورت منظم و از نظر تعداد و ترکیب متوازن و متعادل دیده شوند، هم سو و هم جهت باشند و سازو کارهای تعامل و ارتباط آنها، به واسطه مجموعه قوانین و مقررات کشور، به گونهای باشد که دارای تداخل و تعارض نباشند، تا حاصل عملکرد آنها، موجبات تحقق فرهنگ هدف و درنهایت فرهنگ آرمانی را فراهم سازد. دستگاه محوری این نظام بنیاد فرهنگ و ارزشهای دفاع مقدس با عنوان «بنیاد حفظ آثار و نشر ارز شهای دفاع مقدس» است؛ تعامل مؤثر همه دستگاههای فرهنگی با این نهاد محوری تشریح میشود. درنهایت تبلیغ و ترویج، نشر ارزشهای دفاع مقدس تنها به عهده این بنیاد نمیتواند باشد، همه دستگاههای کشور اعم از دستگاههای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دفاعی و امنیتی دارای نقش و وظایف خاص میباشند. اصلیترین نقش بنیاد این است که به صورت قرارگاه عمل کند، بر این اساس اساسنامه نظام فرهنگی بنیاد حفظ آثار ( اساسنامه موجود ) بررسی شده و راهکارهایی برای مهندسی مجدد نظام تبلیغ ارزشهای دفاع مقدس ارائه میشود.https://fndm.ihu.ac.ir/article_201100_b9778eab4b3e93f44d437ab5ace90f0d.pdfفصلنامه جامع دفاع مقدس2588-55532220171112تاملی نظری برعملکرد رسانه ملی در جنگ تحمیلی د رحوزه سیاسی و خبری201101FAحسنمجیدیامام صادقJournal Article20170926امروزه مناسبات جنگ و رسانه از موضوعات نوپدید و قابل مطالعه در دو عرصه دانش و ادبیات علمی مربوط به جنگ و نیز حوزه دانش ارتباطات است، به نحوی که میتوان گفت جنگهای امروزه به شدت رسانهای شده است. انقلاب اسلامی ایران به موازات ایجاد تحولی نو در عرصه انقلاب، دولتسازی و نظام سازی، در عرصه نقش و جایگاه رسانهها نیز تحولاتی قابل توجه ایجاد کرده است. این امر بخصوص در دوران هشت ساله دفاع مقدس نمود و جلوه خاصی یافت به نحوی که میتوان گفت متأثر از فضای انقلاب و جنگ، رسانه نیز معنا و جایگاهی خاص یافت و متقابلاً نقشآفرینی رسانه در عرصه بسیج سیاسی، بررسی، مدیریتِ افکار و احساسات و روحیه عمومی، خنثی کردن تبلیغات و جنگ روانی دشمنان انقلاب اسلامی و بخصوص ایفاگری نقش ضلع رسانهای دفاع مقدس سهمی ویژه داشته است. بخش عمده این نقش متوجه رسانه صدا و سیما بخصوص حوزه خبرو برنامههای سیاسی بوده است این مقاله به این پرسش اساسی پاسخ می دهد که با رویکرد نظری عملکرد حوزه خبری و سیاسی رسانه صدا و سیما در دوران دفاع مقدس چگونه قابل تحلیل است ؟ ازآنجا که تاکنون پژوهش درخوری درباره مبانی نظری عملکرد رسانه در دوران دفاع مقدس بخصوص در بُعد سیاسی و اعتقادی صورت نگرفته است ؛هدف مقاله حاضر ترسیم نقطه آغاز برای تدوین مبانی نظری عملکرد حوزه اطلاعرسانی صدا و سیما در دوران دفاع مقدس است. یافته های این تحقیق که به روش توصیفی و تحلیلی تدوین شده نشان می دهد، نظام اطلاع رسانی صدا وسیما در دوران دفاع مقدس بخصوص در مرحله آغاز آن از اضلاع مختلفی تشکیل شده بود که از ترکیب واژه هایی چون آرمان مداری درعین مصلحت گرایی ، اخلاق محوری در عین فراوظیفه گرایی ، ولایت مداری در عین مردمگرایی ،جهادگرا و انقلابی در عین توجه به وضعیت روزمره جامعه ونفی سکولاریزم بدست می آید .https://fndm.ihu.ac.ir/article_201101_f94421ac007a13f8d3d6af9e6d4ec9c7.pdf